Cześć,
zacznę od tego, że najpierw przedstawię jakie formy ochrony przyrody występują
w Polsce z podanymi przykładami z okolicy. Według ustawy o ochronie przyrody
wyróżniamy:
1.
Parki
narodowe,
2.
Rezerwaty
przyrody,
3.
Parki
krajobrazowe,
4.
Obszary
chronionego krajobrazu,
5.
Obszary
Natura 2000,
6.
Pomniki
przyrody,
7.
Stanowiska
dokumentacyjne,
8.
Użytki
ekologiczne,
9.
Zespoły
przyrodniczo-krajobrazowe,
10. Ochrona gatunkowa roślin,
zwierząt i grzybów.
W czym
parki narodowe są to te najważniejsze i obejmujące największe obszary, a
ochrona gatunkowa skupia się na pojedynczych obiektach i organizmach.
Tworzenie
i funkcjonowanie form ochrony przyrody odgrywa bardzo duża rolę w ogólnej
gospodarce ochrony przyrody. Wszystkie te formy na obszarze Polski powstały w
oparciu o badania naukowe i doświadczenie historyczne oraz stworzono takie,
które mają jak najlepiej sprawdzać się w dzisiejszych czasach. Każda forma
ochrony przyrody ma swój indywidualny charakter i posiada inny cel i funkcję,
by jak najlepiej dbać o środowisko w XXI wieku.
Oto zestawienie form
ochrony przyrody w Polsce ze strony GENERALNEJ DYREKCJI OCHRONY ŚRODOWISKA:
Lp.
|
Nazwa
formy ochrony
|
Liczba
obiektów
|
1.
|
Parki narodowe
|
23
|
2.
|
Rezerwaty przyrody
|
1488
|
3.
|
Parki krajobrazowe
|
122
|
4.
|
Obszary chronionego krajobrazu
|
400
|
5.
|
Obszary Natura 2000
|
145 obszary specjalnej ochrony
ptaków (PLB)
849 specjalne obszary ochrony siedlisk (PLH)
|
6.
|
Pomniki przyrody
|
30707
|
7.
|
Stanowiska dokumentacyjne
|
174
|
8.
|
Użytki ekologiczne
|
7569
|
9.
|
Zespoły przyrodniczo-krajobrazowe
|
253
|
10.
|
Ochrona
gatunkowa
|
715 gatunków
roślin
322 gatunków grzybów
799 gatunków zwierząt
|
Teraz
ogólnie scharakteryzujmy konkretne formy ochrony przyrody:
1.
Parki Narodowe - Obszary wyróżniające
się szczególnymi wartościami przyrodniczymi, naukowymi, społecznymi,
kulturowymi i edukacyjnymi, o powierzchni nie mniejszej niż 1000 ha.
Najbliższym P.N. względem powiatu mławskiego jest Kampinowski P.N. znajdujący
się w pobliżu Warszawy.
2.
Rezerwaty Przyrody - Obszary zachowane w stanie naturalnym lub mało zmienionym,
ekosystemy, ostoje, a także siedliska roślin, zwierząt i grzybów oraz twory i
składniki przyrody nieożywionej, wyróżniające się szczególnymi wartościami
przyrodniczymi, naukowymi, kulturowymi lub walorami krajobrazowymi. Na terenie
powiatu mławskiego położone są 3 rezerwaty przyrody (wszystkie znajdują się na
terenie Nadleśnictwa Dwukoły): rezerwat „Baranie Góry” (leśnictwo Mostowo),
rezerwat „Olszyny Rumockie” (leśnictwo Mostowo) oraz rezerwat „Dolina Mławki”
(leśnictwo Ratowo).
3.
Parki Krajobrazowe - Obszary chronione
ze względu na wartości przyrodnicze, historyczne i kulturowe oraz walory
krajobrazowe. Tworzone są na mocy uchwały sejmiku wojewódzkiego. Ważną rolą
zarządów parków krajobrazowych jest prowadzenie działań w zakresie edukacji
przyrodniczej i krajobrazowej. W parku krajobrazowym jest prowadzona
działalność zgodnie z zasadami zrównoważonego rozwoju. Parki Krajobrazowe nie
występują na terenie powiatu mławskiego.
4.
Obszary chronionego Krajobrazu - Obejmują tereny chronione ze względu na
wyróżniający się krajobraz o zróżnicowanych ekosystemach oraz wartościowe ze
względu na możliwość zaspokajania potrzeb związanych z turystyką i wypoczynkiem
lub pełnioną funkcją korytarzy ekologicznych. Na terenie powiatu powiatu
mławskiego położone są fragmenty trzech obszarów chronionego krajobrazu:
Zieluńsko-Rzęgnowski Obszar Chronionego Krajobrazu, Nadwkrzański Obszar
Chronionego Krajobrazu oraz Krośnicko-Kowsmowski Obszar Chronionego Krajobrazu.
5.
Obszary Natura 2000 - Najmłodsza z form
ochrony przyrody wprowadzona w 2004 r. w Polsce jako jeden z obowiązków
związanych z przystąpieniem do Unii Europejskiej. Obszary te powstają we
wszystkich państwach członkowskich tworząc Europejską Sieć Ekologiczną Natura
2000. Celem jest objęcie ochroną około 200 najcenniejszych i zagrożonych
wyginięciem siedlisk przyrodniczych oraz ponad tysiąca rzadkich i zagrożonych
gatunków. Unikalność tej formy ochrony przyrody polega na tym, że kraje
członkowskie tworzą sieć na podstawie jednakowych założeń określonych w prawie
oraz wytycznych Unii Europejskiej, zarządzają nią przy zastosowaniu podobnych
instrumentów, wspólnie troszczą się o odpowiednie środki finansowe i jej
promocję. Na terenie powiatu mławskiego znajdziemy trzy takie obszary.
6.
Pomniki
przyrody - Pojedyncze twory przyrody żywej i nieożywionej lub
ich skupiska o szczególnej wartości przyrodniczej, naukowej, kulturowej,
historycznej lub krajobrazowej oraz odznaczające się indywidualnymi cechami,
wyróżniającymi je wśród innych tworów. Są to na przykład okazałych rozmiarów
drzewa, krzewy gatunków rodzimych lub obcych, źródła, wodospady, wywierzyska,
skałki, jary, głazy narzutowe oraz jaskinie. Na terenach niezabudowanych,
jeżeli nie stanowi to zagrożenia dla ludzi lub mienia, drzewa stanowiące
pomniki przyrody podlegają ochronie aż do ich samoistnego, całkowitego rozpadu.
Pomniki przyrody powoływane są w drodze uchwały rady gminy. Na terenie powiatu
mławskiego znajdują się 63 takie obiekty.
7.
Stanowiska
dokumentacyjne - Są
to niewyodrębniające się na powierzchni lub możliwe do wyodrębnienia, ważne pod
względem naukowym i dydaktycznym miejsca występowania formacji geologicznych,
nagromadzeń skamieniałości lub tworów mineralnych. To także jaskinie lub
schroniska podskalne wraz z namuliskami oraz fragmenty eksploatowanych lub
nieczynnych wyrobisk powierzchniowych i podziemnych. Stanowiskami dokumentacyjnymi
mogą być także miejsca występowania kopalnych szczątków roślin lub zwierząt. Na
terenie powiatu mławskiego znajduje się tylko jedno takie stanowisko – „Morena
Rzęgnowska” na terenie gminy Dzierzgowo.
8.
Użytki
ekologiczne - To
zasługujące na ochronę pozostałości ekosystemów mających znaczenie dla
zachowania różnorodności biologicznej. Wśród nich są: naturalne zbiorniki
wodne, śródpolne i śródleśne oczka wodne, kępy drzew i krzewów, bagna,
torfowiska, wydmy, płaty nieużytkowanej roślinności, starorzecza, wychodnie
skalne, skarpy, kamieńce, siedliska przyrodnicze oraz stanowiska rzadkich lub
chronionych gatunków roślin, zwierząt i grzybów, ich ostoje oraz miejsca
rozmnażania lub miejsca sezonowego przebywania. Na terenie powiatu mławskiego
znajduje się 10 takich uzytków.
9.
Zespoły
przyrodniczo-krajobrazowe
- To fragmenty krajobrazu naturalnego i kulturowego zasługujące na
ochronę ze względu na ich walory widokowe lub estetyczne. Tymi formami przyrody
obejmowane są zarówno obszary niewielkie (np. pozostałości parków i założeń
przypałacowych), jak i rozległe tereny zróżnicowane pod względem krajobrazowym
i przyrodniczym (np. fragmenty dolin rzecznych). Na terenie powiatu mławskiego
położony jest fragment doliny rzeki Łydynia objęty tą ochrona.
10.
Ochrona
gatunkowa roślin, zwierząt i grzybów - Ochrona gatunkowa ma na
celu zapewnienie przetrwania i zachowanie właściwego stanu ochrony dziko
występujących w Polsce i Unii Europejskiej rzadkich, podatnych na zagrożenia i
zagrożonych wyginięciem oraz objętych ochroną
gatunków roślin, zwierząt i grzybów oraz ich siedlisk i ostoi. Na
terenie występują liczne gatunki organizmów chronionych min. Lilja Złotogłów (Lilium marago), widłak goździsty (Lycopodium clavatum).
To już wszystkie informacje w tym wpisie. W najbliższym czasie
przeprowadzona zostanie ankieta wśród społeczności I LO w Mławie sprawdzająca
znajomość form ochrony przyrody oraz
świadomość wagi odgrywanej przez nie roli. Do zobaczenia ;)
Źródła: